Bộ ly hợp côn là gì?

Ly hợp là một cơ cấu nằm trong hệ thống truyền lực, có nhiệm vụ đúng như cái tên của nó để ngắt truyền động (ly) hoặc truyền động (hợp) từ động cơ khi cần.

Khi động cơ hoạt động, trục khuỷu sẽ quay liên tục. Do đó nếu không có bộ ly hợp, mà kết nối trực tiếp động cơ với các cầu dẫn động thì xe sẽ luôn di chuyển. Xe không thể dừng lại khi động cơ còn hoạt động. Nói cách khác, xe sẽ chỉ dừng khi tắt máy. Điều này gây ra rất nhiều bất tiện.

Vì vậy cần có một hệ thống giúp ngắt truyền động từ động cơ trong các tình huống cần thiết để xe có thể tạm dừng mà không phải tắt máy. Đây chính là lý do hệ thống ly hợp côn ra đời. Bộ ly hợp giúp ngắt truyền động từ động cơ để xe có thể dừng, tăng hay giảm số trong khi động cơ vẫn hoạt động.

Phân loại ly hợp côn

Theo cách truyền mô men xoắn từ trục khuỷu đến trục sơ cấp của hộp số trên xe, có 4 loại ly hợp:

• Ly hợp ma sát
• Ly hợp thủy lực
• Ly hợp nam châm điện
• Ly hợp liên hợp.

Theo cách điều khiển xe có 2 loại:

• Điều khiển do người lái xe
• Loại tự động

Cấu tạo bộ ly hợp côn

Cấu tạo bộ ly hợp ô tô gồm có: bàn đạp ly hợp, bánh đà, bi đầu trục, đĩa ma sát, cụm đĩa ép, bi mở, càng nhả ly hợp. Trong đó, phần chủ động gồm có bánh đà và cụm đĩa ép. Phần bị động có đĩa bị động. Phần cơ cấu điều khiển có bàn đạp ly hợp, càng nhả ly hợp…

Bánh đà

Bánh đà là bộ phận nhằm tạo ra mômen quán tính khối lượng giúp động cơ hoạt động. Đây được coi là nguồn để các bộ phận khác có thể liên kết lại với nhau. Bánh đà thường được khoan các lỗ để gắn các bộ phận ly hợp trên xe. Nó thường nhẵn để tạo ra bề mặt ma sát và được làm từ chất liệu dày để hấp thụ lượng nhiệt lớn tỏa ra khi sử dụng ly hợp. Bạc đạn ở tâm của bánh đà giống như một ổ lót dẫn hướng có vai trò giữ cho đầu ngoài cùng của trục sơ cấp hộp số. Và nó luôn cần phải được bôi trơn để hoạt động.

Đĩa ly hợp (lá côn)

Đĩa ly hợp được lắp ráp với nguồn, sao cho tiếp xúc một cách đồng đều với bề mặt ma sát của đĩa ép ly hợp và bánh đà.

Đĩa ly hợp hình tròn, mỏng được làm từ thép với một moay ơ đặt ở giữa, bề mặt ngoài của đĩa ly hợp được ép vật liệu ma sát bằng đinh tán. Vật liệu ma sát được tán vào những phần gợn sóng ở phần ngoài của đĩa ly hợp. Chúng như đệm đàn hồi, giúp giảm va chạm khi đĩa ly hợp bị ép mạnh vào bánh đà. Đĩa ly hợp có thể dịch chuyển dọc theo trục, nhưng khi đĩa quay thì trục cũng phải quay theo.

XEM THÊM:
>> Lá côn Hyundai Santafe 2008 máy xăng
>> Lá côn Toyota Vios, Corolla Altis 2014
>> Lá côn Mitsubishi Attrage, Mirage
>> Lá côn Hyundai County 29 chỗ
>> Lá côn Mitsubishi Xpander 2018-2021, Xpander Cross
>> Lá côn Mitsubishi Triton, Pajero Sport máy dầu
>> Phụ tùng mới về

Vòng bi cắt

Vòng bi cắt ly hợp là một chi tiết khá quan trọng trong cấu tạo…. có vai trò đóng và cắt ly hợp. Vòng bi được gắn trên ống trượt có thể chuyển động trượt dọc trục, nó đã được bôi mỡ đầy đủ tại nhà máy và không cần bảo dưỡng trong suốt thời gian sử dụng.

Vòng bi cắt ly hợp hấp thụ chênh lệch tốc độ quay giữa càng cắt ly hợp (bộ phận không quay) và lò xo đĩa (bộ phận quay Sau đó truyền chuyển động của càng cắt vào lò xo đĩa . Vòng bi cắt ly hợp tự định tâm dùng để tránh tiếng ồn do ma sát giữa lò xo đĩa và vòng bi cắt ly hợp. Vòng bi cắt ly hợp tự định tâm sẽ tự động điều chỉnh giữ cho đường tâm của vòng bi cắt ly hợp (trục khuỷu) thẳng với đường tâm của trục sơ cấp hộp số.

Bàn đạp ly hợp ô tô

Bàn đạp ly hợp có vai trò là tạo ra áp suất thủy lực trong xi lanh chính, áp suất này tác dụng lên xy lanh cắt ly hợp và sẽ tạo ra việc đóng và ngắt ly hợp. Trong những tình huống khi đạp hết côn (ly hợp) vào mà không thể cắt được động lực thì nguyên nhân hợp đã bị mòn hoặc hành trình tự do của bàn đạp ly hợp không chuẩn.

Hành trình chuyển động tự do của bạn đạp chính là khoảng cách mà bàn đạp ly hợp có thể dịch chuyển được cho đến khi vòng bi cắt ly hợp ép vào lò xo đĩa.

Xi lanh chính của bộ ly hợp trên ô tô

Xy lanh chính của ly hợp gồm có cần đẩy, pít tông xi lanh chính, các lò xo hãm và lò xo ly hợp, buồng chứa dầu. Trong quá trình hoạt động, sự trượt của pít tông tạo ra áp suất thuỷ lực để điều khiển đóng cắt ly hợp. Lò xo sẽ phản hồi của bàn đạp liên tục kéo cần đẩy về phía bàn đạp ly hợp.

Xi lanh cắt ly hợp trên xe

Xi lanh cắt ly hợp nhận áp suất dầu thủy lực từ xi lanh chính để điều khiển pít tông dịch chuyển, điều khiển càng cắt ly hợp thông qua cần đẩy. Xe ô tô thường sử dụng hai loại xi lanh cắt ly hợp là loại tự điều chỉnh và loại có thể điều chỉnh được.

Đối với loại tự điều chỉnh thì có một lò xo côn ngay trong buồng xi lanh cắt ly hợp. Lò xo này ép cần đẩy vào càng cắt ly hợp để làm cho hành trình tự do của bàn đạp không thay đổi.

Loại có thể điều chỉnh được thì nếu ly hợp bị mòn, vị trí của lò xo đĩa thay đổi, vòng bi cắt ly hợp không áp sát vào lò xo đĩa làm hành trình tự do của bàn đạp thay đổi. Vì vậy ta buộc phải điều chỉnh vít lắp ở đầu cần đẩy để càng ly hợp ép sát vào vòng bi.

Nắp ly hợp (Bàn ép) và lò xo đĩa của xe

Nắp ly hợp có tác dụng để nối và ngắt công suất của động cơ. Nắp ly hợp có lò xo để đẩy đĩa ép ly hợp vào đĩa ly hợp.

Nguyên lý hoạt động bộ ly hợp côn

Nguyên lý hoạt động của hệ thống ly hợp ô tô như sau:

Nhả chân côn – đóng ly hợp – cho phép truyền mô men: Khi động cơ hoạt động, bánh đà do kết nối với trục khuỷu của động cơ nên sẽ quay theo động cơ. Đĩa bị động bị lò xo cụm đĩa ép đẩy ép chặt vào bánh đà khiến cả trục của ly hợp cùng quay theo. Nhờ đó mô men từ động cơ có thể truyền đến hộp số.

Đạp chân côn – cắt ly hợp – ngắt truyền mô men: Khi người lái đạp chân côn, cần liên động (hoặc piston thuỷ lực) sẽ tác động lên càng nhả ly hợp. Khiến lò xo bị nén lại, đĩa ép nhả lực ép giúp đĩa bị động tách ra khỏi bánh đà. Từ đó ngắt hộp số khỏi động cơ.

SẢN PHẨM MỚI